“Amah in a tha hatin zong kizahtak a, mailam hun ading a lung patau lo hi. Amah in a pilna tawh thu gen a, kam khum takin pau hiathiat hi. Amah in a innkuansung kisapna teng sem a, a tawntungin manlah den hi. A tate in amah it mahmah uh a, a pasal in zong pakta mahmah a, “Zi hoih tampi a om tei hangin nang kan-a hoih kuamah om kei”, ci-in a phat hi.
Paunak 31:25-29
Hongit Tunnu
Leitung gam khempeuh phial-ah May kha nipi nihna pen Nute’ ni ci-in Nute khempeuh zahtak pahtawi piakna nasia takin ki nei hi. Hih Nute’ ni hong kipat khiat theih nading “phulum phul na’ng leikha in pet” a cih bangin khaici hong tuh khia masa pen in America mi Anna Jarvis ki ci numei khat ahi hi. A it mahmah a tuunnu in hong nusiat khit ciangin Nute’ itna hong tel semsem ahih manin bang ci-in Nute’ a tuam vilvel in zahtak pahtawina pia theih ding ka hi hiam cih hong ngaihsun hi. A tawp khakna ah kum khat in ni khat Nute’ ni bawl zawh nadingin hong hanciam hi. Hi bang septheih nadingin gamsungah thunei ahi khuapi sung ukpite, gambuppi ukpite, upadi bawlte, Pasian thu lam makaite kiangah a dawldawl in hong pai-in kum khat in ni khat pen Nute’ ni in hong ciapteh sak nading leh bawl theih na’ng hong hanciam toto hi. 1908 kum May kha in amasa pen Nute’ cih Methodist Pawlpi’ biakinn, Grafton, West Virginia, USA ah hong bawl khia uh hi. A sawtsawt ciangin America kumpipa ahi Woodrow Wilson in Anna’ thusun hoihsa ahih manin 1914 kumin thukim takin letmat thuhna nei-aa kum khat in ni khat Nute’ ni ci-in ciapteh in kibawl ding hi cih pulak khia hi. Tua ni pen May kha nipi nihna ta ahi hi, ahang in-ah Anna Jarvis’ nu suahni tawh kinai pen ni ahi hi. Tu-in leitung gam khempeuh phial in May kha nipi nihna pen Nute’ ni ci- in zahtak pahtawi piakna ki bawl ciat ta hi.
Bang hangin zahtakna leh pahtawina kipia hiam?Mi ginalo mi citaklo khat khua mahin pahtawina pia ngei lo hi. Kidemna mun, nasepna mun, pawlpi sung, kipawlna tuamtuam te leh laitan sinna cih munte ah pahtawina kipia thei zel hi. Etteh tak cingin zahtak huai te bek pahtawina kipia hi. Paunauk 11:16 sungah “A dik numei kizahtak a, a dik lo numei mindai hi” na ci hi. Nu (Mother) pen mikangte gentehna ah: M (magnificent)- migi in thukhual, O (outstanding) a tuam vilvel, T (tender) nunnem niingniang, H (honourable) zahtaak huai, E (extraordinary) taangpi taangta saangaa hoihzaw, R (remarkable) a lamdang ciapteh huai ci-in Nute hihna zahtak pahtawina na gen uh hi. Tua mun hih theih nadingin mi khempeuh in sem zolo hi. Pasian in “Note a kuamah peuh in na nu leh na pa uh zahtak un” ci- in Siampi Laibu 19:3 sungah na gen hi.
Nute thupitna: Nute’ thupik zia pen pawlpi, kampau, gam khawngte akigen ciangin “mother church, mother language, mother land” na kici hi. Leroy Brownlow in “Innkuan sung adingin Nute pen “lungtang” tawh kibangin amau om kei leh “lungtang neilo” mi hing tawh kibang hi” ci hi. Nute pen kaw tawh aki bangin I muh loh hangin hong lenkip den uh hi (Susan Gale). Na khat peuhpeuh saan siamna, lungduai taka thuak zawhna, hangsanna leh midangte lainatna cih pen ki Nu hong hilhsa hi (Lady Gaga). Paunak 31:31 sungah “A sepna khempeuh hangin amah phat un. Mi khempeuh in a zahtak dingin a kilawm ahi hi”.
Na Nu anungta lai hiam? A nuntak nawn kei zenzen leh zong lunglen khuangai in tagah pangpa kisa kei in. Na nu in nangaa dingin hongsep saksate tungah lungdam koko zaw in. A lunggulhnate nasep zawh dong hanciam in tun sawm in. Na pian’ na NU aom nawn kei leh zong na sungnu, na teknu pen NU mah bangin ngaihsun in itna laksiam in. A nungta lai ahih leh zong Na Nu cik mah hun-in lungkham lungneu sak kei-in, Na Nu’ thungai in, thu kuppih in, amah masak-in thupi bawl-in zahtak piakna tawh pahtawi siam in. Hong damh pih lai-in na hih theih tawp in lungkim sak in, hong nusiat khit ciang sun tawh zan tawh nai (24) sung na kapkap zong singno bangin hongsel kik nawnlo ding hi. Bang hang hiam cih leh “Eite khempeuh I si ding a, a kikhawm kik thei lo leilakah a bua tui tawh I kibang hi” ci-in 2 Samuel 14:14 sungah na gen cian hi.
Pastor Nang Sian Mung, (May 3, 2022 Sermon)